Missionair parochie zijn

Sinds in en rondom de Basiliek in Oudenbosch de grote conferentie ‘De Missionaire Parochie’ zou worden gehouden, is er alom aandacht voor de revitalisering van onze parochies en geloofsgemeenschappen. De conferentie ging uiteindelijk vanwege de coronapandemie niet door, maar is nu gepland voor maart 2022 in Breda. Ondertussen is overal het besef aan het groeien dat er iets zal moeten gebeuren als we als kerk in onze streken willen overleven. De zogenaamde volkskerk, waar je min of meer automatisch bij hoorde en waarin je van wieg tot graf werd verzorgd, ligt inmiddels ver achter ons. Daarom moeten we toegroeien naar missionaire geloofsgemeenschappen. Dat vraagt van ons een missionaire instelling, waarbij we over grenzen en schaduwen heen moeten durven stappen.

Missionair is niet ‘als vanouds’.

Een missionaire parochie is het tegenovergestelde van een in zichzelf gekeerde parochie. Een parochie die alleen doet wat nu eenmaal gebruikelijk is voor een parochie en daarbij alleen oog heeft voor de mensen die regelmatig naar de kerk komen, is beslist geen missionaire parochie. Een geloofsgemeenschap die het heel gezellig heeft met elkaar, maar anderen nooit iets van zich laat horen, is niet uitnodigend, trekt geen nieuwe mensen aan en ziet zichzelf alleen maar kleiner en kleiner worden. Van zo’n parochie gaat weinig enthousiasme uit. Een missionaire parochie daarentegen probeert actief en met nieuw elan naar buiten te treden, is niet alleen in het kerkgebouw zichtbaar maar ook - en misschien wel vooral - daarbuiten, als onderdeel van een kerk die relevant wil zijn voor de samenleving.

Waarom zouden we dit doen?

Omdat Jezus ons de opdracht heeft gegeven om zijn Blijde Boodschap te verkondigen. We hebben als kerk een positief verhaal te vertellen van hoop, liefde, zorgzaamheid, solidariteit en verlossing. Heel veel mensen in onze tijd zijn daar juist naar op zoek. Maar wie nooit iets van ons hoort, weet dat niet of blijft hangen in oude vooroordelen. De tijd dat iedereen de boodschap van het geloof als het ware met de paplepel kreeg ingegoten, is voorbij. Daarom moeten we als Kerk opnieuw gaan vertellen en vooral ook in daden laten zien, waarom die Blijde Boodschap van Jezus zo belangrijk voor ons is. Heel misschien voelen mensen zich daardoor aangesproken, waardoor ze nieuwsgierig worden en vragen gaan stellen.

Geloven is een werkwoord.

Waar het vooral om gaat, is dat mensen weten dat een parochie er is en ook zien wat voor goede dingen een parochie allemaal doet. Iedereen mag zich aangesproken weten die zich bij de parochie betrokken voelt: het pastoraal team, de leden van het parochiebestuur, de vrijwilligers en alle parochianen. Iedereen die zich verbonden voelt met de katholieke Kerk in het algemeen, en met zijn of haar eigen parochie in het bijzonder, mag zich uitgenodigd weten om het geloof uit te dragen. Al is het maar door zelf het goede voorbeeld te geven in het persoonlijk leven. Maar nog beter is het om actief mee te doen in werkgroepen, gespreksgroepen, bij de organisatie van activiteiten of welke klusjes zich ook aandienen. Geloven is een werkwoord. Daar moet je iets voor doen. Soms kun je daarbij heel nadrukkelijk iets over het geloof in God vertellen. En soms is het goed om er alleen maar te zijn en een hartelijk woord voor mensen te hebben. Als alles wat we doen maar eerlijk en oprecht is en in lijn met waarover we in de kerk preken en waarvoor we bidden.

Geloof biedt troost en kracht.

Iemand die de laatste tijd wat dit betreft veel indruk op me heeft gemaakt is president Joe Biden. Hij komt met grote regelmaat openlijk voor zijn katholieke geloof uit, is een meelevende parochiaan en gaat iedere zondag naar de kerk. Hij vertelt hoe belangrijk dat voor hem is en hoeveel troost en kracht hij heeft mogen ondervinden bij de zeer verdrietige momenten in zijn leven. Dat was met name na het dodelijk verongelukken van zijn eerste vrouw Neilia en hun dochtertje Naomi, en toen enkele jaren geleden zijn zoon Beau overleed. Tegelijkertijd moet Biden als politicus en president beslissingen nemen die niet altijd overeenkomen met de leer van de Kerk. Dat is in zijn functie - net als in iedere politieke functie - onvermijdelijk. Toch is er ooit een priester geweest die hem daarom de communie weigerde. Uitermate pijnlijk en beslist niet missionair, maar uiting van een heel erg in zich zelf gekeerde kerk.

Geloven vraagt om een blijvende dialoog.

Veel mensen, ook betrokken katholieken, maken keuzes in hun leven die niet overeenkomen met de kerkelijke leer. Dat is vooral op het gebied van huwelijk en seksualiteit. Een missionaire parochie sluit deze mensen niet uit, maar ontvangt ze hartelijk, open en gastvrij in hun midden en gaat met ze in dialoog. Van de missionaire beweging - en ik bedoel dit nu in de traditionele zin - weten we dat missie geen éénrichtingsverkeer is van Europa naar Afrika en Azië, maar een wederzijdse beweging tussen de continenten om elkaar te bevruchten en te sterken in het geloof. Dat geldt volgens mij ook voor een missionaire parochie. We moeten steeds in dialoog blijven over de keuzes die we in het leven maken, in respect voor elkaar en in de vaste overtuiging dat het eigen geweten steeds de hoogste maatstaf is. Dat is de kostbare erfenis die bisschop Hubertus Ernst ons heeft nagelaten.

De missionaire parochie is dus niet in zichzelf gekeerd, maar open naar alle mensen. Ze veroordeelt niet, maar is hartelijk en gastvrij en heeft eerbied en respect voor de levenskeuzes die we maken.

 

Maickel Prasing, pastoor