Ver en dichtbij

Ze zucht als ik, nadat ze me een koffie heeft gebracht op het stationsterras van Zevenbergen, haar de weg vraag voor een wandeltocht naar Oudenbosch: ‘Het is een heel eind’. ‘Je bent nog jong en je zucht nu al’, zeg ik Ze wenst me een mooie dag. Omdat ik geen wandelkaartje en geen app heb vraag ik een uur later nog eens de weg, maar nu aan twee oudere fietsers. Ook zij benadrukken dat het nog een heel eind is. Maar vanuit de verte zie ik even later de ronde karakteristieke koepel al. In de ochtend had ik gezien dat het ongeveer 10 kilometer zou zijn. Dat is even ver als het Bernarduspad dat op 25 augustus gelopen gaat worden, van Hoeven naar de Basiliek in Oudenbosch. Het wordt aangekondigd als een bedevaart. Dan rijdt er een paard en wagen mee voor wie het toch te lang is. Ik ben blij met een bankje waar ik een half uur kan zitten. Het lijkt nog een eind maar het einddoel is dichterbij dan ik denk.

Wat is ver …?

Ik raak aan het denken over de vraag: wat is voor wie ver en wanneer is iets ver? Wat is ver? Maakt het uit of je alleen gaat of in een groep die hetzelfde doel heeft? Maakt het doel uit? Mijn doel is dubbel, merk ik als ik dichtbij het einddoel me de vraag stel: hoe betreed je een kerk? Hier vallen allereerst de trappen op en als ik binnen ben zoek ik een wijwatervat om een kruisteken te maken. Zo heb ik dat geleerd. Ik zoek ook een brandende godslamp, maar mijn oog wordt vooral getrokken door een duif in rood glas. De middagzon straal vurig op het beeld voor de heilige Geest. Wat mij betreft het mooiste van alle beelden en dat zijn er nog al wat. Een gids vertelt dat het gezicht van de heilige Bonaventura, kerkleraar, sterk op de kunstenaar lijkt. Van de heilige bestaat geen portret. Fake dus. Deze bijzondere kerk, die zich Basiliek mag noemen, hebben we te danken aan een megalomane pastoor die een kopie van de Sint Pieter wilde in dit boerendorp. Het is nog gelukt ook, al heeft hij de voltooiing niet gezien. Nu is het nog steeds de plaats ‘waar de gelovige gemeenschap samenkomt om te luisteren naar wat Jezus Christus, en anderen, ons hebben te zeggen’, lees ik in het BernardusmagaZIN dat - kleurrijk mooi vorm gegeven - met de tijd lijkt mee te gaan, zonder dat duidelijk is welke tijd. Ook wie die anderen zijn is mij niet duidelijk.

Wat is tijd …?

Het is met tijd als met ver: wat is tijd en wat is ver? In de crypte is een filmpje te zien over de verschillen tussen de Sint Pieter in Rome en deze Brabantse kopie. In Rome heeft een van de voeten van Petrus geen tenen meer. Die zijn in de loop van de tijd door de pelgrims weg gestreeld en weg gekust. Ik zie hier wel devotiekaarsen branden en enkele Aziatische bezoekers bidden bij een Mariabeeld, maar er lijken toch vooral toeristen naar deze kerk te komen die onderdeel is van het Grootste Museum van Nederland, een initiatief van Museum Catharijneconvent. Vorig jaar bezocht ik de Cenakelkerk in Heilige Landstichting. Nu de internationale trein naar Antwerpen en verder een andere route gaat, mis ik Oudenbosch. Dat was ook een reden om een bezoek te brengen. Ik had tot Oudenbosch kunnen reizen maar koos voor de omweg. Ik liep door het boerenland langs megapaleizen voor koeien, langs een korenveld, aardappelvelden, velden met rode kool en zag hoe de uien werden geoogst. Er waren meer landbouwmachines dan wandelaars, af en toe enkele fietsers. Een snelle fietser werd bijna door zo’n machine omver gereden. Ik dacht aan de toename van het aantal ongelukken op het platteland. Ik dacht aan mijn neef wiens dochtertje onder zijn tractor kwam, meer dan 40 jaar geleden.

Toekomst zien …?

Onderweg oriënteerde ik me op die witte ronde koepeltoren. Wat had dit dorp graag de Poolse Paus begroet, maar het paste niet in het reisschema. Hoelang geleden al weer, dat beschamende bezoek ...? Ik dacht aan Hedwig Wasser die onverwacht stem gaf aan wat veel mensen bezighield. Ze wilde geen rel maar respect. Ze geloofde in de weg die bevrijdt. Applaus en hoon werden haar deel. Wie kent haar nog? Ze kwam onderweg in mijn herinnering. Er komt een nieuw boek van Leo Fijen en Anselm Grün, ‘Toekomst zien in de kerk’ lees het in het parochiemagaZIN dat ik meeneem in mijn rugzak. Toekomst zien in de kerk en in mensen horen voor mij samen.

Ik bezocht in Oudenbosch meer een teken langs de weg waar in Godsnaam mensen met hun levenswandel centraal dienen te staan dan een museum. Dat het Catharijneconvent dit ook verstaat is te zien in haar expositie ‘Shelter’. Hoe ver is het en hoe dichtbij als je meer vluchteling dan pelgrim bent. Thuis las ik nog eens deze tekst.

 

Blijf de vreemde vertrouwen geven.
Je bent zelf een vreemde.
Blijf de vreemdeling vertrouwen geven.
Je kunt zelfs vreemdeling worden.
Blijf het vreemde in jezelf aankijken.
Je kent jezelf altijd ten dele.
Blijf de vreemdeling ontvangen.
Je leert misschien jezelf beter kennen.
Blijf de vreemde omarmen.
Je leert van elkaar houden.
Geef het vertrouwen niet op.
Vertrouwen geeft nieuw leven.

Marinus van den Berg

Spiritueel Dagboek, 18 juli 2018